Elif Gamze BOZO
Engelli bireyler, hak savunucuları, kamu emekçileri ve toplumsal muhalefet bileşenleri bugün Ankara’da bir araya gelerek güçlü bir buluşmaya imza attı. “Büyük Engelli Buluşması” adıyla düzenlenen etkinlik, Kurtuluş Parkı’nda başladı, Sakarya Caddesi’ne yürüyüşle devam etti ve adeta bir miting havasına dönüştü.
Türkiye’nin dört bir yanından gelen katılımcılar, “Görünmeyen acılar görünür olsun”, “Yaşamak istiyoruz” ve “Erişilebilir bir hayat haktır” sloganlarıyla yürüdü. Eyleme CHP ve DEM Parti milletvekilleri, çok sayıda sivil toplum örgütü, KESK’e bağlı kamu emekçileri ve engelli dernekleri katıldı.
Öncüler:
• Engellilerin Haklarına Erişim Platformu
• Türkiye Körler Federasyonu
• Tüketici Hakları Derneği
• Ankara Dayanışma Derneği
• KESK Ankara Şubeler Platformu
• Ankara Barosu Engelli Hakları Merkezi
“Ben öldükten sonra çocuğuma kim bakacak?”
Etkinliğin açılış konuşmasını yapan Engellilerin Haklarına Erişim Platformu Sözcüsü Turhan İçli, engelli bireylerin ve ailelerinin yaşadığı derin sosyal, ekonomik ve psikolojik krize dikkat çekti. Denizli’de yaşanan bir aile trajedisini örnek göstererek şöyle konuştu:
“Bu artık bireysel bir dram değil, sistematik bir çöküşün yansımasıdır. Aileler önce çocuklarını, sonra kendilerini hayattan koparıyor. Bu bir halk sağlığı ve insan hakları krizidir.”
“Çocuklarımız işkence görüyor”
İçli, devletin bakım ve eğitim kurumlarındaki denetimsizliklere dikkat çekerek, engelli çocukların kötü muamele ve fiziksel şiddet gibi ciddi ihlallerle karşı karşıya kaldığını söyledi:
“Devlet, en savunmasız bireylerini koruyamıyor. Denetimsizlik, ihmaller ve cezasızlık, sosyal devlet ilkesinin çöküşünü gözler önüne seriyor.”
KESK Eş Genel Başkanı Ayfer Koçak:
“Kamu Hizmeti Erişilebilir Değil, Sefalet Yaygınlaşıyor”
Etkinliğe katılan KESK Eş Genel Başkanı Ayfer Koçak, Özgür Yurttaş muhabirine yaptığı açıklamada, ekonomik krizlerin faturasının en çok dezavantajlı kesimlere kesildiğini vurguladı:
“İçinde bulunduğumuz krizler derinleşirken, bu krizleri çözmesi gereken iradenin uyguladığı mevcut politikalar yoksulluktan başka bir şey üretmiyor. Yoksullaşma ve sefalet düzeyi hepimizi etkiliyor ama dezavantajlı kesimleri çok daha derinden sarsıyor.”
Koçak, KESK’in 2022 yılı verileri üzerinden kamusal alandaki erişilebilirlik sorunlarını şöyle özetledi:
• Kamusal işyerlerinin %59’unda engelli otoparkı yok
• %41’inde engelli tuvaleti yok
• %55’inde uygun asansör yok
• %58’inde yönlendirici sarı çizgi ve geçit yok
• %38’inde rampa bulunmuyor
• %76’sında engellilere uygun servis aracı bulunmuyor
• Kamu kurumlarında engelli yönetici oranı yalnızca %5
“KESK olarak sadece hak mücadelesi değil; kamusal hizmetlerin anadilinde, kamusal biçimde ve erişilebilir şekilde sunulması için de mücadele ediyoruz. Engelli yurttaşlarımızın tüm haklı ve meşru taleplerinin yanında olmaya devam edeceğiz,” dedi.
Talepler Açık ve Net
Etkinlikte dile getirilen temel talepler şunlardı:
• Devlet bakım kurumlarında bağımsız ve düzenli denetim yapılmalı; kötü muameleye karışan personel yargılanmalı
• Sosyal yardım sistemleri, yalnızlaştırmayı değil dayanışmayı esas almalı
• Engellilerin yaşam, eğitim ve istihdam hakları anayasal güvence altına alınmalı
• Erişilebilirlik yalnızca fiziksel değil; dijital, kültürel ve iletişimsel alanlarda da sağlanmalı
Sessizliği Kıran Bir Yürüyüş
Etkinliğe katılan aileler ve engelli bireyler, taşıdıkları dövizler ve yaptıkları konuşmalarla görünmeyen yükleri görünür kıldı. “Sessiz acılar”, “çaresizliğin kurumsallaşması” ve “yalnızlığa mahkûm edilmek istemiyoruz” ifadeleri, buluşmanın ortak duygusunu yansıttı.
Platform yetkilileri, 2025 yılı içerisinde saha verilerine dayalı bir Engelli Hakları İzleme Raporu yayımlanacağını ve ilgili tüm kamu kurumlarına sunulacağını duyurdu.
